Gıdaların bir kısmı çiğ olarak, bir kısmı ise pişirilerek tüketilir. Çiğ olarak tüketilen gıdaların çok iyi bir şekilde yıkanması ve temizlenmesi gerekir. Pişirilerek tüketilen besinlerin ise doğru bir şekilde pişirilmesi, besin değerlerini kaybetmemesi önemlidir. Bu durum sağlık için oldukça önemlidir. Her besinin pişirme şekli farklıdır. Çoğu kişi pişirme işlemini bilinçsiz bir şekilde gerçekleştirerek, sağlık için son derece faydalı olan ve vücudun birçok ihtiyacını karşılayacak besinleri faydasız posalara çevirmektedir. Peki, hangi gıda nasıl pişirilir?

Balık çok hassas bir et türüdür ve pişirme anında kolaylıkla dağılabilir. Bu nedenle balığın çok az ateşte pişirilmesi gerekir. Bu şekilde pişirildiğinde dağılma yaşanmaz. Yağlı olan balıklar ızgara yöntemi ile kendi suyu ile pişirilirken, az yağlı balıklar kızartma tekniği ile pişirilir.

Etin pişme aşamasında içerdiği protein katılaşarak ette su kaybına yol açar. Kuru ısıda pişirilen et için ısı arttıkça su kaybı artar ve et kuru olur. Sulu ısıda ise etin içerdiği kolajen hidrolize olarak et daha yumuşak pişer.

Baklagiller haşlama, ıslatma gibi farklı tekniklerle pişirilebilir. Baklagil haşlanarak pişiriliyorsa haşlama suyu dökülmemelidir. Çünkü baklagilin içerdiği B grubu vitaminler ve bazı mineraller haşlama suyuna geçer. Haşlama suyu döküldüğünde baklagilin besin değeri kaybolur. Gaz yapıcı özelliği olan baklagillerde, gaza neden olan oligosakkarit maddeler haşlama suyuna geçer. Gaz problemi olan kişilerin bu nedenle haşlama suyunu kullanmaması gerekir. Kuru baklagillerin pişirilmesinde normal tencere yerine düdüklü tencere tercih edilmelidir.

Yumurta pişirme ile katılaşan bir proteindir. Yumurta çok fazla pişirilirse sarısında yeşil bir renk meydana gelir. Bu durumda demirin emilimini önler. Yumurta su içinde haşlanarak, sahanda yağda pişirilerek veya farklı gıdalara eklenerek pişirilebilir.

Çoğu kişi sebze ve meyvelerin pişirilme yönteminde büyük hatalar yapabilir. Sebzeler pişme esnasında oksidasyona uğrayarak yeşil rengini kaybetmemelidir. Bunun için kısık ateşte, kapağı kapalı bir şekilde pişirilmelidir. Sebze veya meyvelerin pişme anında rengini korumak için limon veya karbonat gibi ürünler eklenmemelidir. Sebzeler doğrandıktan sonra bekletilmeden hemen pişirilmelidir. Sebzeler pişerken içine fazla su eklenmesi sebzenin çok fazla yumuşamasına ve şeklini kaybetmesine yol açar. Bu nedenle sebzeler pişerken fazla su eklenmemelidir. Türlü gibi birkaç sebze bir arada pişecekse alta kata geç pişenler, üste kata ise çabuk pişenler yerleştirilmelidir. Bu tür ayrıntılara dikkat edildiğinde sebze ve meyveler pişerken besin kaybı yaşanması minimuma indirilebilir.

Hangi yağ olursa olsun eritildikten sonra çok fazla kızmasına izin verilmeden üzerine gıdalar eklenmelidir. Yağların fazla ısıya maruz bırakılmaması sağlık açısından oldukça önemlidir. Kızartma yapılacağı zaman kullanılan yağın ikinci defa kullanılmaması gerekir. Fakat bazı yağ çeşitleri bu amaçla üretildiği için 2-3 defa kullanılabilir. Kızartmalar çelik, teflon ya da paslanmaz tavalarda yapılmalıdır. Fritöz kullanılıyorsa yağ en fazla 3 defa kullanılmalıdır. Kızartmaya başlamadan önce yağ ısıtılmalı ve ısınan yağa kızartılacak ürün atılmalıdır.

Gıdaların sıvıda kaynama noktasına getirilmesi ile pişirilmesi olarak tanımlanabilir. Haşlama suyu olarak tavuk, et, süt ya da normal su kullanılabilir. Haşlama iki farklı yol ile yapılabilir:

Gıdalar buhar yolu ile pişirilir. Buhar yöntemi ile gıdaların besin değerinde çok az miktarda kayıp yaşanır. Gıdaların sindirimi kolay olur ve gıdalarda şekil ve renk kaybı yaşanmaz. Genişçe bir kabın içine su koyularak kaynatılır. Pişecek gıda delikli bir kaba alınarak kaynayan suyun üzerine oturtulur. Üzeri bir kapak ile kapatılır ve yiyecekler yeterli yumuşaklığa ulaşana kadar pişirilir.

Gıdalar direkt ısıya maruz bırakılarak pişirilir. Izgara ya da fırın kullanılabilir. Izgarada pişen gıdalar oldukça lezzetli olur.

Yiyeceklerin fırınlanarak pişirilme yöntemidir. Her yiyeceğin pişme derecesi özelliğine göre farklılık gösterir. Pişirme işleminden önce fırının mutlaka ısıtılması, yiyeceğin ısınmış fırına verilmesi gerekir.

Yiyecekler mikrodalga fırında ses dalgaları sayesinde pişer. Mikrodalga yiyeceklerin kısa sürede pişirilmesini sağlar. Pişirilecek her gıdanın pişme süresi ve derecesi farklıdır. Mikrodalga acil durumlarda, yemeklerin kısa sürede pişirilmesi gereken durumlarda kullanılabilir.

Gıdaların bitkisel ya da sıvı yağlarda kızartılmasıdır. Kızartma için az yağ ya da derin yağ kullanılabilir. Çok sağlıklı bir yöntem olmadığından uzmanlar tarafından önerilmez. Özellikle kalp ve damar hastalığı olanlar için zararlı olabileceğinden bu yöntemin bu kişiler tarafından kullanılmaması gerekir.